Згода з’яўляецца адной з ключавых прававых падстаў апрацоўкі, якія адлюстроўваюць прыналежнасць персанальных даных грамадзяніну і магчымасць распараджацца імі па сваім меркаванні.
Для забеспячэння юрыдычна сапраўднага характару згоды такая згода павінна быць:
Згода на апрацоўку вашых персанальных даных заўсёды павінна ўяўляць сабой вольнае выказванне вашай волі. Суб’ект персанальных даных павінен валодаць рэальным выбарам даваць сваю згоду ці не. Згода не можа быць прызнана свабоднай, калі вы даеце яе пад ціскам абставін, асцерагаючыся альбо мяркуючы пагаршэнне свайго бягучага становішча або нават недагляды магчымасці яго палепшыць.
Згода таксама не можа лічыцца свабоднай, калі яна не можа быць адклікана без шкоды для вас.
Важна!
Згода не можа быць звязана з прыняццем умоў дагавора.
Напрыклад, пры наведванні Інтэрнэт-крамы прадавец прапануе вам даць згоду на апрацоўку персанальных даных для мэт накіравання вам па электроннай пошце рассылкі аб акцыях, якія праводзяцца. Ваша адмова ад дачы такой згоды не павінна быць перашкодай для наведвання Інтэрнэт-крамы і здзяйснення пакупак.
Важна!
Па агульным правіле, не можа разглядацца як свабодная адна згода на дасягненне некалькіх або ўсіх мэт. Калі аператар зацікаўлены ў атрыманні згоды на некалькі не звязаных паміж сабой мэт апрацоўкі, то мэтазгодна даваць згоду на кожную мэту асобна.
Для таго, каб згода была дадзена свабодна, неабходна, каб доступ да паслуг і функцыянальным магчымасцям не быў абумоўлены згодай карыстальніка на апрацоўку яго персанальных даных, якія не з’яўляюцца неабходнымі для доступу да такіх паслуг або магчымасцей (cookie walls).
Напрыклад, немагчыма атрымаць доступ да зместу сайта без націску на кнопку ”Прыняць cookies“. Такая згода не будзе вольнай.
Выказванне вашай волі, з дапамогай якога вы дазваляеце апрацоўку сваіх персанальных даных, павінна быць адназначным. Ваша згода павінна быць выказана актыўным, свядомым дзеяннем. На гэта накіраваны прадугледжаныя Законам формы дачы згоды (пісьмовая, электронны дакумент або іншае сцвярджальнае дзеянне ў электроннай форме).
Згода не будзе адназначнай, калі:
- галачкі на апрацоўку загадзя прастаўлены, а адмовіцца ад апрацоўкі можна толькі ”зняўшы іх“;
- адсутнічае магчымасць адмовіцца ад апрацоўкі пры наведванні сайта (напрыклад, ёсць толькі кнопка ”даю згоду“);
- кнопка ”не даю згоду“ цяжка адрозніваецца або ўзнікае не аднамомантна з кнопкай ”даю згоду“ або знікае праз некаторы час.
Патрабаванне аб інфармаванай згодзе накіравана на рэалізацыю пункта 5 артыкула 4 Закона аб забеспячэнні празрыстага характару апрацоўкі персанальных даных і азначае прадастаўленне суб’екту персанальных даных адпаведнай інфармацыі да атрымання такой згоды.
Для таго, каб згода была інфармаванай, аператар абавязаны да атрымання вашай згоды прадаставіць вам інфармацыю, якая змяшчае:
- найменне (прозвішча, уласнае імя, імя па бацьку (калі такое ёсць) і месца знаходжання (адрас месца жыхарства (месца знаходжання)) аператара, які атрымлівае вашу згоду;
- мэты апрацоўкі персанальных даных;
- пералік персанальных даных, на апрацоўку якіх даецца згода;
- тэрмін, на які даецца згода;
- інфармацыю аб упаўнаважаных асобах у выпадку, калі апрацоўка персанальных даных будзе ажыццяўляцца такімі асобамі;
- пералік дзеянняў з персанальнымі данымі, на здзяйсненне якіх даецца ваша згода, агульнае апісанне выкарыстоўваемых аператарам спосабаў апрацоўкі персанальных даных;
- іншую інфармацыю, неабходную для забеспячэння празрыстасці працэсу апрацоўкі персанальных даных.
Да атрымання вашай згоды аператар абавязаны простай і яснай мовай растлумачыць вам вашы правы, звязаныя з апрацоўкай персанальных даных, механізм рэалізацыі такіх праў, а таксама наступствы дачы згоды або адмовы ў дачы такой згоды.
Апрацоўка вашых персанальных даных павінна насіць празрысты характар. Таму ўся інфармацыя павінна быць прадастаўлена асобна ад іншай інфармацыі, напрыклад, палітыкі аператара ў адносінах да апрацоўкі персанальных даных, умоў карыстання сайтам, правілаў правядзення бонуснай гульні і да т.п.
Указаная інфармацыя і згода могуць быць аформлены ў выглядзе аднаго агульнага дакумента, асабліва ў выпадках, калі згода на апрацоўку персанальных даных даецца ў пісьмовай форме. Такі спосаб афармлення мае перавагі і з’яўляецца найбольш інфарматыўным як для аператара, так і для асобы, якая дае згоду.
Інфармацыя павінна быць сфармулявана так, каб вы маглі дакладна і адназначна зразумець, хто, як доўга, для якіх мэт і ў якім аб’ёме будзе апрацоўваць вашыя персанальныя даныя.
Пры гэтым вам варта звяртаць ўвагу на тое, каб запытаныя персанальныя даныя не былі залішнімі па стаўленні да заяўленай мэты іх апрацоўкі.
Напрыклад, арганізацыя размясціла на сваім інтэрнет-рэсурсе форму анкеты для жадаючых працаўладкавацца на работу ў гэту арганізацыю і ўключыла ў гэту анкету графы аб ідэнтыфікацыйным нумары, членах сям’і суіскальніка на працаўладкаванне, памеры заработнай платы на папярэднім месцы работы. Уключэнне ў форму анкеты кандыдата на працаўладкаванне пералічаных граф, па агульным правіле, недапушчальна, паколькі з’яўляецца залішнім у адносінах да мэты разгляду анкеты. Наймальнік мае права апрацоўваць персанальныя даныя суіскальнікаў на працаўладкаванне толькі ў тым аб’ёме, які неабходны і мае дачыненне да выканання работы, на якую падаецца анкета.
Найбольш распаўсюджаныя пытанні аб згодзе:
Згода з’яўляецца адной з прававых падстаў для апрацоўкі персанальных даных. Пры гэтым усе прававыя падставы, уключаючы згоду, маюць роўную сiлу.
Выпадкі (прававыя падставы), калі для апрацоўкі вашых персанальных даных згода не патрабуецца, пералічаны ў артыкулах 6 і 8 Закона. Пры наяўнасці хаця б адной з гэтых прававых падстаў апрацоўка персанальных даных будзе ажыццяўляцца без згоды суб’екта персанальных даных.
Напрыклад, згода на апрацоўку персанальных даных не спатрэбіцца ў выпадках, калі іх апрацоўка з’яўляецца неабходнай для выканання абавязкаў (паўнамоцтваў), прадугледжаных заканадаўчымі актамі.
Так, згодна з Законам Рэспублікі Беларусь ад 18 ліпеня 2011 г. № 300-З ”Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асоб“ арганізацыі, індывідуальныя прадпрымальнікі абавязаны, у прыватнасці, прымаць меры для поўнага, аб’ектыўнага, усебаковага і своечасовага разгляду зваротаў. У пісьмовых адказах на скаргі ў дачыненні да дзеянняў (бяздзеяння) арганізацый, індывідуальных прадпрымальнікаў і іх работнікаў павінны змяшчацца аналіз і ацэнка названых дзеянняў (бяздзеяння), інфармацыя аб прынятых мерах у выпадку прызнання скаргаў абгрунтаванымі.
Згода на апрацоўку персанальных даных пры выкананні ўказаных абавязкаў не патрабуецца.
Вы можаце даць згоду на апрацоўку персанальных даных у пісьмовай форме, у выглядзе электроннага дакумента (падпісанага электронным лічбавым подпісам) або ў іншай электроннай форме.
Згода ў выглядзе электроннага дакумента павінна быць засведчана электронным лічбавым подпісам, выпрацаваным з выкарыстаннем асабістага ключа, сертыфікат адкрытага ключа якога выдадзены ў Дзяржаўнай сістэме ўпраўлення адкрытымі ключамі праверкі электроннага лічбавага подпісу Рэспублікі Беларусь.
У іншай электроннай форме згоду на апрацоўку персанальных даных вы можаце даць праз:
- указанне вызначанай інфармацыі (кода) пасля атрымання CMC-паведамлення, паведамленне на адрас электроннай пошты;
- прастаўленне суб’ектам персанальных даных адпаведнай адзнакі на інтэрнет-рэсурсе;
- іншых спосабаў, якія дазваляюць устанавіць факт атрымання згоды суб’екта персанальных даных.
Напрыклад, з улікам адкрытага пераліку спосабаў атрымання згоды ў іншай электроннай форме, да такіх спосабаў у поўнай меры можа быць аднесена і атрыманне згоды праз запіс у электроннай форме тэлефоннай размовы, абмену е-mail).
Вы маеце права ў любы час без тлумачэння прычын адклікаць сваю згоду, падаўшы аператару заяву.
Такая заява можа быць пададзена ў пісьмовай форме або ў форме электроннага дакумента і павінна змяшчаць:
- вашыя прозвішча, уласнае імя, імя па бацьку (калі такое маецца), адрас месца жыхарства (месцы знаходжання);
- дату нараджэння;
- ідэнтыфікацыйны нумар, пры адсутнасці такога нумара – нумар дакумента, які сведчыць асобу, у выпадках, калі гэтая інфармацыя ўказвалася вамі пры дачы сваёй згоды аператару;
- выкладанне сутнасці вашых патрабаванняў;
- ваш асабісты подпіс альбо электронны лічбавы подпіс.
Калі згода была атрымана ў іншай электроннай форме, то аператар абавязаны даць магчымасць для адклікання згоды ў такой жа форме (напрыклад, праз прастаўленне адпаведнай адзнакі на інтэрнэт-рэсурсе).
Аператар абавязаны ў пятнаццацiдзённы тэрмiн пасля атрымання вашай заявы ў адпаведнасцi з яе зместам спынiць апрацоўку персанальных даных, ажыццявiць iх выдаленне i паведамiць вам аб гэтым, калi адсутнiчаюць iншыя прававыя падставы для такiх дзеянняў з вашымi персанальнымi данымi.
Пры адсутнасці тэхнічнай магчымасці выдалення персанальных даных аператар абавязаны прыняць меры па недапушчэнні далейшай апрацоўкі персанальных дадзеных, у тым ліку іх блакіраванне, і паведаміць вам пра гэта ў той жа тэрмін.
Пры атрыманні персанальных даных аператарам на падставе дагавора, заключанага (заключанага) з вамі, у мэтах здзяйснення дзеянняў, устаноўленых такой дамовай, ваша згода на апрацоўку персанальных даных не патрабуецца. Гэта прававая падстава прадугледжана абзацам пятнаццатым артыкула 6 Закона.
Напрыклад, вы складаеце з арганізацыяй грамадзянска-прававую дамову на перавозку мэблі, у якім паказваеце свае персанальныя даныя. Дадатковае афармленне згоды на апрацоўку вашых персанальных даных не патрабуецца, паколькі ёсць іншая прававая падстава для іх апрацоўкі без згоды суб’екта персанальных даных, прадугледжаная абзацам пятнаццатым артыкула 6 Закона.
Права на водгук згоды суб’екта персанальных даных можа быць рэалізавана толькі ў тым выпадку, калі прававой падставай апрацоўкі персанальных даных выступае згода суб’екта персанальных даных.
Апрацоўка персанальных даных у мэтах здзяйснення дзеянняў, устаноўленых у дагаворы, які заключаны паміж вамі і аператарам, ажыццяўляецца без вашай згоды. У сувязі з гэтым прававыя падставы патрабаваць спынення апрацоўкі вашых персанальных даных адсутнічаюць.
'